Clásica plus

SYNOPSIA

Giacomo Pucciniren heriotzaren mendeurrena ospatuko da 2024an, Italiako operari handienetako bat da, eta, mundu osoan gehien antzeztu diren operen rankingaren arabera, ezagunena.

Hala ere, inork ez du zalantzan jartzen kanon operistikoan izan duen nagusitasuna, ezta, “Giuseppe Verdiren zetroaren oinordeko legitimo” izaera ere, baina, La bohème, Tosca eta Madama Butterfly bezalako ezinbesteko tituluen egileak etsaitasun gupidagabea jasan behar izan du intelektualtasunaren aldetik eta nazioarteko kritikaren zati handi baten aldetik; etsaitasun hori, Puccini bizirik zegoenetik gaur egun arte irauten du. Ikusleen gogokoena izateak, emozio primarioenak musikalki maneiatzeko trebetasunak, eta gai sentimental, sinple eta zuzenekiko zaletasunak, Theodor W. Gérard Mortierren Europako intelektual garrantzitsuen mesfidantza, baita, haserrea ere, piztu zituen. Hala ere, XXI. mendean, gero eta ahots gehiagok justizia eskatzen dute, hizlariaren ustean, operaren historiako sortzailerik handi eta inspiratuenetako bat izan den Puccinerantzako.

Hitzaldi honek ‘Puccini kasua’ aztertu eta nolabait argitu nahi du, hau da, konpositore italiar handiaren onarpen herrikoi, zein profesionalaren eta behin eta berriz zalantzan jarri den bere prestigio artistikoaren arteko erabateko desadostasun historikoaren problematika analizatuko da.

CLÁSICA PLUS TALKS  #2

“SAINT-SAËNS EZKUTUA”
Eva Sandovalen eskutik

Ostirala, 2021eko uztailaren 30ean. 18:00etan Civivox Condestablen. Doako sarrera.

Norentzat: Edonorentzat, 18 urtetik gorakoa, kulturarekiko interes ertaina duena. Ez da beharrezkoa melomanoa izatea.
Iraupena: 60 minutu

SYNOPSIA

Ba al zenekien Camille Saint-Saëns izan zela zinemarako musika idatzi zuen lehen musikagile ospetsua? Edo bera agertu zela 1914ko film mutu batean? Edo grabazio diskografikoak egin zituen lehen musikari klasikoetako bat izan zela? Frantziar musikagilea sorpresa kaxa bat da.

Coinciding with the centenary of his death, which took place on December 16, 1921, we will discover little-known aspects of his personality and career, like the fact that he was also a writer, or that he studied disciplines as diverse as entomology or mathematics, or that he worked as an active member of the Astronomical Society of France. We will also revive his great travels around the world (China, Egypt, India, South America, Scandinavia …), with a special attention to his repeated trips to Gran Canaria, and we will remember the painful tragedies that he suffered on a personal level. In addition, we will contextualize his best and most well-known compositions (The Carnival of the Animals, the Macabre Dance, Samson and Delilah or his Symphony No. 3) and we will base their essential importance for the development of French music of the time. In short, a broad overview of the figure of a musician who remains widely unknown to many of us.

CLÁSICA PLUS TALKS  #3

Carlos Javier González Serranoen eskutik

Igandea, 2021eko abuztuaren 1ean/ 18:00etan Civivox Condestable / Doako sarrera

Norentzat: Edonorentzat, 18 urtetik gorakoa, kulturarekiko interes ertaina duena. Ez da beharrezkoa melomanoa izatea.
Iraupena: 60 minutu

SYNOPSIA

Bizitza fazeta anitzeko garapena da, elementu asko ditu komunean musika-pieza batekin: asko dira isiluneak, hiatoak eta etenaldiak, baina, ez dira gutxi, gure gogoa menderatzen duten tremoloak, allegroak eta asaldurak, beren harmoniaren bila melodia bat bezala, etengabe zentzua ematen saiatzen gara. Musikak, Eugenio Triasek sutsuki defendatu zuen bezala, lógos berezi bat gordetzen du, eta ez hori bakarrik, hau da, ez du ordena propio eta berezi bat bakarrik, ezagutza ere ematen du.

Interbentzio honen xedeak Sokarako Do Maiorreko Boskotearen egitura musikala izango du oinarri (op. 163) Franz Schubertena, musikak zer ezagutza eta zer ekarpen egiten digun azaltzen saiatuko da. Jeanne Hersch pentsalariak idatzi zuen bezala, “Musikak benetan denbora gainditzen badu, horrek esan nahi du, modu guztiz misteriotsu eta ukiezinean, gizakiek beti amestu izan duten eta erabat ukatzen zaien zerbait lortzeko aukera ematen digula, hots, ekintza berean desiratzeko eta betetasuna bizitzeko gaitasuna izatea. Horrela, musikak, denboran ematen dena, komunikazioan jarriko luke, gainditzen duen bestearekin: gizakia, zentzu horretan, mugaren izatea da, espazio interstizialarena. Isiltasunean zehar bidea irekitzen duen eta, gainera, hobetu nahi duen pieza musikal baten antzera (Beethovenen adierazpenean), norbanakoak bere buruari etengabeko ariketa poetiko-sortzailearen izatea ematen dio: musikala, dantzaria. Musika “zenbakiaren arabera arima bihurtutako denbora” da, María Zambranok El hombre y lo divino liburuan idatzi bezala: baieztapen horretan Malagarrak misterio orfikoen eta jakinduria pitagoriko eta platonikoaren milaka urteko sekretuak biltzen ditu, eta horrekin existentziaren izaera musikalari dei egiten dio, zenbakian, denboran ematen dena, momentuen etengabeko iragaitean gertatzen baita, hau da, aldi berean, dena eta ezer direnak. Musika, izatearen eta ezerezaren arteko lotura gisa. Horregatik, “Denetik pasatu behar da; bizitzaren infernuetatik igaro behar da norberaren arimaren zenbakiak entzutera iristeko”, Delirio y destinon irakurtzen dugu; izan ere, bizitza gozamena izatera heldu badaiteke – edo izan badaiteke –, deszifratzeko kantu baten poza gordetzen duelako da, eta batzuetan, iradokizun iradokitzaile gisa, haren oihartzuna baino ez dugu entzuten. Zanbranok idatzi zuen bezala, bizitza eta heriotza “musika osoaren bi modu” dira: bizitza eta heriotza gertaera melodiko etengabearen istripuak besterik ez dira, gutxi gorabehera malkartsuak eta irregularrak, perspektiben joko harmoniko batean gertatzen direnak, zeinak, baztertu beharrean, elkar osatzen eta hobetzen dutenak.”Poeta”, Zambranorentzat, zentzu galduko espazioen “nostalgiak irentsita” dagoena, beste edozein izaki baino gehiago “itota” dagoena da, gaur egun ematen zaigun espazioaren “estutasunagatik”. Musikak, azken batean, errealitateaz irrikatan egotera bultzatzen gaitu beti, inoiz ez amaitzera. Beti ihes egiten duen zentzuaz hornitzera bultzatzen gaituena, atsedenik gabe.